कोरोनाच्या महामारीने संपूर्ण जगभरात हाहाःकार माजवला होता आणि संपूर्ण देशाला विळखा दिला होता. चीनमधून सुरू झालेल्या कोरोना व्हायरसने जगभरात पसरून नुकसान केले. आता पुन्हा एकदा चीनकडे संपूर्ण जगाचे लक्ष आहे, कारण HMPV (ह्यूमन मेटापन्यूमोव्हायरस) नावाच्या नव्या व्हायरसचा उद्रेक झाला आहे. चीनमधील अनेक लोकांना HMPV ची लागण झाली आहे, ज्यामुळे दुसऱ्या महामारीचा धोका वाटत आहे.
तज्ञांचे मत
आरोग्यतज्ज्ञ अविनाश भोंडवे यांनी चीनमधील HMPV उद्रेकाबद्दल एक माहितीपर व्हिडीओ शेअर केला आहे, ज्यात त्यांनी घाबरू नका असे आवाहन केले आहे. हा श्वसनसंस्थेचा आजार सर्दी, खोकला आणि ताप यांच्या लक्षणांसह येतो आणि शिंका-खोकल्यातून पसरतो. मात्र, कोरोनाइतका घातक नाही. 2001 मध्ये या व्हायरसचे वेगळेकरण करून त्याचा अभ्यास केला गेला होता. चीन, जपान, अमेरिका, कॅनडा अशा देशांमध्ये याचे रुग्ण पूर्वीपासून आढळतात.
चीनमधील HMPV स्थिती
अविनाश भोंडवे यांनी स्पष्ट केले की, COVID-19 ने जसे लाखो लोकांचा मृत्यू झाला आणि कोट्यवधी लोक बाधित झाले तसे HMPV फारसा नवा नाही. 2025 च्या सुरुवातीला चीनमध्ये HMPV व्हायरसचा प्रसार झाला आहे पण तो COVID-19 इतका घातक नाही.
HMPV ची बरे होण्याची प्रक्रिया
HMPV COVID-19 सारखा असला तरीसुद्धा कमी घातक आहे. या व्हायरसच्या लक्षणांमध्ये नाकातून पाणी येणे, शिंका येणे, खोकला, घसा खवखवणे आणि ताप येणे यांचा समावेश आहे. आजार वाढल्यास न्यूमोनियासारखे आजार होऊ शकतात आणि ऑक्सिजन घेण्यास समस्या होऊ शकते. मात्र, साधारणतः 5 ते 10 दिवसांत हा आजार पूर्णपणे बरा होऊ शकतो.
HMPV वर लस उपलब्ध आहे का?
HMPV जरी फारसा घातक नसला तरी साथीचा धोका आहे. मात्र, या व्हायरसची आधीपासून माहीत असल्यामुळे जर याची साथ पसरली तर लस लवकर येऊ शकते, त्यामुळे घाबरण्याची गरज नाही.
प्रतिबंधक उपाय
HMPV चा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी कोरोनासारखेच उपाय करा:
– मास्क लावा
– गर्दीत जाणे टाळा
– सोशल डिस्टंसिंग पाळा
– साबण किंवा सॅनिटायझरने हात स्वच्छ ठेवा
HMPV ची लक्षणे
HMPV मुळे सर्दी, खोकला, घसा खवखवणे आणि श्वास घेण्यास त्रास होणे यांसारखी लक्षणे दिसतात. हे लहान मुले, वयोवृद्ध आणि रोगप्रतिकारशक्ती कमी असलेल्या व्यक्तींना जास्त प्रमाणात प्रभावित करते.
काय करावे?
– खोकताना किंवा शिंकताना तोंड आणि नाकावर रुमाल किंवा टिश्यू पेपर ठेवा.
– हात वारंवार साबणाने धुवा किंवा सॅनिटायझर वापरा.
– ताप, खोकला आणि शिंका येत असल्यास सार्वजनिक ठिकाणांपासून दूर राहा.
– भरपूर पाणी प्या आणि पौष्टिक खा.
– संक्रमण कमी करण्यासाठी व्हेंटिलेशनची काळजी घ्या.
काय टाळावे?
– खोकलेल्या किंवा शिंकलेल्या हातांनी हस्तांदोलन टाळा.
– वापरलेले टिश्यू पेपर कचरा पेटीत टाका.
– आजारी लोकांपासून लांब राहा आणि शक्य असल्यास रुग्णाला घरातच आयसोलेट करा.
– डोळे, नाक आणि तोंडाला वारंवार स्पर्श करू नका.
HMPV चा प्रादुर्भाव रोखण्यासाठी खबरदारी घ्या आणि सुरक्षित रहा.